Punjabi Essay on “Vocational Education”, “ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 Students.
Vocational Education
ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ
ਕਾਰੋਬਾਰ ਜਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਛੇਤੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਇਸ ਯੁੱਗ ਵਿਚ, ਇਸ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਕੋਰਸਾਂ ਨੂੰ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿਖਲਾਈ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਇਕ ਚੰਗਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਿਜੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੌਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਇਹ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੈ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਣਜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਜਿਵੇਂ ਦਫਤਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ, ਬੈਂਕਿੰਗ, ਆਡਿਟ, ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਅਤੇ ਸੇਲਸਮੈਨਸ਼ਿਪ ਆਦਿ। ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ, ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਕੋਰਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਿੰਗ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਆਦਿ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ, ਡੇਅਰੀ ਉਦਯੋਗ, ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਕੋਰਸ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ, ਸਿਹਤ, ਸੁੰਦਰਤਾ, ਫੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ ਵਰਗੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਲੈਬਾਰਟਰੀ, ਐਕਸਰੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਰਗੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪੈਰਾਮੈਡੀਕਲ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਨ, ਹੋਟਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ, ਬੇਕਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਪ੍ਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਅਤੇ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਈ ਟੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਕੋਰਸ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ, ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਆਦਿ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।