Home » Punjabi Essay » Punjabi Essay on “Basant Rut”, “ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10, and 12 Students in Punjabi Language.

Punjabi Essay on “Basant Rut”, “ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10, and 12 Students in Punjabi Language.

ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ

Basant Rut

ਭੂਮਿਕਾਬਸੰਤ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਬਸ ਧਾਤੂ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਬਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਚਮਕਣਾ ਅਰਥਾਤ ਬਸੰਤ ਦਾ ਅਰਥ ਹੋਇਆ-ਚਮਕਦਾ ਹੋਇਆ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਚਮਕਦੇ ਹੋਏ ਰੂਪ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਨੇ ਰੁੱਤਾਂ ਦਾ ਛੋਟਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਸਾਲ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚੇਤ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਹੀਨਾ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਚੇਤ ਅਤੇ ਵੈਸਾਖ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁੱਧ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਬਸੰਤ ਸ਼ੁੱਭ ਅਤੇ ਸ਼ਗੁਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਮਹਾਯੋਗ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।

ਰੁੱਤਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਨੂੰ ਰੁੱਤਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਸਾਰੇ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਗੁਨਾ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਨਾਲ ਇਸ ਰੁੱਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਅੰਸ਼ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਗੁਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਪਦਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਖੇਡਣ ਦਾ ਮੌਸਮ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਬਿਖੇਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਹੈ।

ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਰੁੱਤਜਦ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰੁਪ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਕਿਉਂ ਰਹੇ।ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਸੁਭਾਵਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਹਰੇਕ ਦਾ ਮਨ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਖਿੜ ਉੱਠਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਜੀਵ-ਮਾਤਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਦੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮਨ ਅਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ, ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਦੀ, ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ, ਸਭ ਬਰਾਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਉੱਠਦੀ ਹੈ।ਠੰਡੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਾਲੀ ਹਵਾ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਲੋਕ ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਇਹ ਰੁੱਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਸਵੇਰ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧ ਹਵਾ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਚੰਗੀ . ਦਵਾ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਛਾਈ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੁੱਤ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।

ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਰੁੱਤਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਅਨੰਦ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਪੀਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਪਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਜਗਾ ਤੇ ਬਸੰਤ ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਰੰਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਲਈ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੋਲੀ ਵੀ ਇਸੇ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਦੇ ਰੰਗ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੂਸਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਖੇਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਅਨੰਦ ਵਿੱਚ ਨੱਚਦੇ ਅਤੇ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਨੰਦ ਦੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸੇ ਅਨੰਦ ਹੀ ਅਨੰਦ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਕਵੀਆਂ ਦਾ ਪੇਰਨਾ ਸਰੋਤਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਸ ਰੁੱਤ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਕਵੀਆਂ ਨੂੰ ਝਿੰਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਕਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਦੀ ਕਲਮ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਨਾ ਉੱਠੀ ਹੋਵੇ। ਬਾਲਮੀਕ, ਵਿਆਸ, ਕਾਲੀਦਾਸ ਆਦਿ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਬਸੰਤ ਉੱਤੇ ਕਈ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਕਵੀ ਪ੍ਰਸਾਦ, ਨਿਰਾਲਾ, ਪੰਤ, ਮਹਾਂਦੇਵੀ ਵਰਮਾ, ਦਿਵਾਕਰ ਆਦਿ ਬਸੰਤ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕੇ। ਬਸੰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਕਵੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਵਾਂ ਸਰੋਤ ਵਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧੜਕਣ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮੰਗ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਬਲੀਦਾਨ ਦਾ ਯਾਦਗਾਰੀ ਤਿਉਹਾਰਬਸੰਤ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਵੀਰ ਬਾਲਕ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਦੇ ਕੇ ਨਾ ਭੁੱਲਣ ਵਾਲਾ ਬਲੀਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਵੀਰ ਬਾਲਕ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਉੱਤੇ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਮੇਲਾ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਹੁਣ ਇਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਸਭਾ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਬਲੀਦਾਨ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹੈ।

ਸਿੱਟਾਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਖੁਸ਼ੀ ਭਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਨਵੇਂ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਜੁਆਨੀ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ । ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।

Related posts:

Punjabi Essay on "National Festivals of India", "ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਿਉਹਾਰ" Punjabi Essay, Paragraph, S...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "Pandit Jawaharlal Nehru", "ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on "Need of Friend", "ਦੋਸਤ ਦੀ ਜਰੂਰਤ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, ...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Essay on “Amritsar - Sifti da Ghar”, “ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ -ਸਿਫ਼ਤੀ ਦਾ ਘਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for ...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on “Bakri”, “ਬੱਕਰੀ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 Stud...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "My Mother", "ਮੇਰੀ ਮਾਂ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and ...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on “Jindagi vich Safai di Mahatata”, “ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਫਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ” Punjabi Essay, Parag...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on “Aids", “ਏਡਜ਼” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10, and 12 Stude...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "Town", "ਕਸਬਾ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 Studen...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on "My Home", "ਮੇਰਾ ਘਰ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 ...
Punjabi Essay
Essay on “Shri Guru Teg Bahadur Ji”, “ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for C...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "How I Celebrated My Birthday", "ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਜਨਮਦਿਨ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾਇਆ?" Punjabi Essay, Parag...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on “Kachua”, “ਕੱਛੂ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 Stud...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "Metro Rail","ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on “Computer", “ਕੰਪਿਊਟਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10, and 1...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on “Samay di Kadar”, “ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਦਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9,...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on “Genda”, “ਗੈਂਡਾ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8, 9, 10 and 12 Stud...
Punjabi Essay
Punjabi Essay on “Rail Gadi di Atamakatha “, “ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech f...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
Punjabi Essay on "Female Feticide","ਮਾਦਾ ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 7, 8...
Uncategorized
Punjabi Essay on “Mere School di Magazine“, “ਮੇਰੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech ...
ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ

About

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*
*

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.