Category: ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਬੰਧ
ਵਿਸਾਖੀ Vaisakhi ਭੂਮਿਕਾ–ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਰੁੱਤਾਂ, ਫ਼ਸਲਾਂ ਅਤੇ ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਘਟਨਾ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਵਿਸਾਖੀ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਵਿਸਾਖ ਮਹੀਨੇ ਨਾਲ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਵਿਸਾਖ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਬੜੀ ਖੁਸ਼ੀ...
ਦੁਸਹਿਰਾ Dussehra ਭੂਮਿਕਾ–ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹਿੰਦੁਆਂ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਅਸ਼ਵਨੀ ਸ਼ੁਕਲ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਲਗਪਗ ਸਤੰਬਰ-ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੂਲ–ਉਦੇਸ਼–ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਸਦਾ ਮੂਲ-ਉਦੇਸ਼ ਛੁਪਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।...
ਦੀਵਾਲੀ Diwali ਭੂਮਿਕਾ–ਹਨੇਰਾ ਅਗਿਆਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਜਦ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਲੌਕਿਕ ਅਨੰਦ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਦੀਵਾਲੀ ਵੀ ਸਾਡੇ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ...
ਅੱਖੀਂ ਡਿੱਠਾ ਮੇਲਾ Ankhi Dittha Mela ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਸਪਤਾਹ ਹੋਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸੇ–ਨਾ–ਕਿਸੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਕਿਸੇ–ਨਾ–ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਕੋਈ ਮੇਲਾ ਨਾ ਲੱਗਦਾ ਹੋਏ। ਪੰਜਾਬ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਮੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਰੰਗਲੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਮਹਾਂ–ਪੁਰਖ...
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੇਲੇ Punjab De Mele ਪੰਜਾਬੀ ਸੁਭਾਅ ਵਜੋਂ ਰੰਗੀਲਾ ਹੈ।ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੰਮਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਤ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਅਖਾਣ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਨਿੱਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝਦਾ ਹੋਇਆ ਵੀ ਆਪਣਾ ਵਿਹਲਾ ਸਮਾਂ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਸੋਚਾਂ ਸੋਚਦਿਆਂ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਨੱਚਦਿਆਂ-ਟੱਪਦਿਆਂ, ਹੱਸਦਿਆਂ-ਖੇਡਦਿਆਂ ਅਤੇ...
ਕੌਮੀ ਏਕਤਾ Kaumi Ekta ਸਾਡਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਮਨ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਸੀ, ਹਰ ਕੋਈ ਸੁਖ-ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ-ਭਰਿਆ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮੂਲ ਅਧਾਰ ਇੱਕ ਧਰਮ (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ) ਤੇ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ) ਨੂੰ...
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ Basant Rut ਭੂਮਿਕਾ–ਬਸੰਤ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਬਸ ਧਾਤੂ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਬਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਚਮਕਣਾ ਅਰਥਾਤ ਬਸੰਤ ਦਾ ਅਰਥ ਹੋਇਆ-ਚਮਕਦਾ ਹੋਇਆ । ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਚਮਕਦੇ ਹੋਏ ਰੂਪ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰਿਸ਼ੀਆਂ...
ਗਰਮੀ ਦੀ ਰੁੱਤ Garmi di Rut ਭੁਮਿਕਾ–ਭਾਰਤ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਾਂਦੀਪ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਸਾਲ ਭਰ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਮੌਸਮ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਗਰਮੀ।ਉਦਾਹਰਨ...
ਵਰਖਾ ਰੁੱਤ Varsha Ritu ਭੂਮਿਕਾ–ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਕੁਦਰਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕ ਖੇਡਣ ਵਾਲਾ ਸਥਾਨ ਹੈ।ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਇੰਨੇ ਵੱਖਵੱਖ ਰੂਪ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।ਇਥੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਕੁਦਰਤ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ।ਕਦੀ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੇ, ਸੰਗੀਤ ਵਾਲੀ ਰੁੱਤ ਹੁੰਦੀ...
ਕਿਸੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਸੈਰ Kise Etihasik Jagah di Sair ਭੂਮਿਕਾ–ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਥਾਵਾਂ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸੀ।ਇਸੀ ਇੱਟਾਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਮੀਨਾਰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੇ...